هر آنچه که باید در مورد میوه به بدانید

میوه به که به سیب طلایی هم شهرت دارد، از خانواده رزهاست و ظاهری میان سیب و گلابی دارد. وقتی میرسد، رنگ آن زرد طلایی و سطحش کمی کرکدار میشود. درونش چند دانه دارد و عطر آن بهقدری قوی است که حتی با قرار دادن یک عدد به در اتاق، بوی خوشش فضا را پر میکند. فصل میوه به معمولاً پاییز تا اوایل زمستان است و طبع میوه به سرد و خشک است.
طعم میوه به در حالت خام کمی ترش و گس است، به همین دلیل بیشتر به صورت پخته مصرف میشود یا آن را فریز میکنند تا طعمش ملایمتر شود. از این میوه برای تهیه مربا، دمنوش و حتی طعمدهی به برخی نوشیدنیها استفاده میشود. از نظر خواص هم به سرشار از مواد مغذی است و در تقویت سیستم ایمنی، بهبود زخم معده و یبوست نقش دارد.
| مواد مغذی | مقدار تقریبی در 100 گرم | نقش و فواید |
|---|---|---|
| کالری | 57 کیلوکالری | منبع انرژی کم کالری، مناسب برای کاهش وزن |
| فیبر | 2.4 گرم | کمک به هضم غذا و کاهش یبوست |
| ویتامین C | 15 میلیگرم | تقویت سیستم ایمنی و سلامت پوست |
| ویتامین A | 38 میکروگرم | حفظ سلامت چشم و پوست |
| ویتامین B | مقدار کم | کمک به انرژیزایی و سلامت مغز |
| پتاسیم | 198 میلیگرم | تنظیم فشار خون و تقویت قلب |
| کلسیم | 11 میلیگرم | سلامت استخوانها و دندانها |
| آهن | 0.3 میلیگرم | کمک به تولید گلبولهای قرمز و پیشگیری از کمخونی |
| منیزیم | 9 میلیگرم | تقویت عملکرد عضلات و اعصاب |
| فسفر | 17 میلیگرم | سلامت استخوان و انرژیزایی سلولی |
| روی (زینک) | 0.1 میلیگرم | تقویت سیستم ایمنی و بهبود رشد سلولها |
خب بیایید قبل از اینکه راجب خواص به و پاسخ سوال های شما صحبت کنیم یه نگاهی به تاریخچه این میوه جذاب بندازیم، پس با نشریه شیمی داکس همراه باشید.
تاریخچه میوه به
شاید این مورد ندانید که میوه به یکی از قدیمیترین میوههای شناختهشده در جهان است و تاریخچه آن به هزاران سال پیش بازمیگردد. گفته میشود زادگاه اصلی این میوه، نواحی گرم و معتدل جنوب غربی آسیا، بهویژه ایران، قفقاز و ترکیه امروزی بوده است و این میوه در قرن شانزدهم به بریتانیا رسید و سپس مهاجران آن را در قرن هفدهم به آمریکای شمالی و در قرن هجدهم به آمریکای مرکزی و جنوبی بردند.
جالبه بدانید که در دوران باستان، میوه به در فرهنگهای مختلف نماد عشق، باروری و زیبایی به شمار میرفت؛ حتی در اسطورههای یونان باستان از آن به عنوان میوه الهه ها یاد شده است. یونانیها باور داشتند سیب طلایی که الهه عشق، آفرودیت، در دست دارد در واقع میوه به بوده است.
خواص میوه به
میوه به خواص زیادی دارد که در ادامه با مهمترین خواص به آشنا خواهیم شد.
خواص میوه به برای زنان
به برای زنان خواص زیادی دارد و از گذشته در طب سنتی برای تقویت بدن و تنظیم عملکرد هورمونی توصیه میشده است:
- تقویت رحم: مصرف منظم به، باعث افزایش سلامت و قدرت عضلات رحم میشود و در آمادگی بدن برای بارداری مؤثر است.
- کمک به بارداری سالم: به حاوی مواد مغذی مانند آهن، منیزیم و ویتامین C است که در رشد جنین و پیشگیری از کمخونی مادر مؤثرند.
- کاهش تهوع بارداری: مصرف آب یا کمپوت به، در سهماهه اول بارداری میتواند حالت تهوع را کاهش دهد.
- افزایش نشاط و کاهش استرس: عطر طبیعی به، خاصیت آرامشبخش دارد و برای کاهش اضطراب و بهبود خلقوخو مفید است.
- جلوگیری از پیری پوست: آنتیاکسیدانهای موجود در به از آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد جلوگیری میکنند و روند پیری پوست را کند میکنند.
خواص میوه به برای مردان
به برای آقایان نیز فواید متعددی دارد که بسیاری از آنها به بهبود قوای جسمی و سلامت عمومی مربوط میشود:
- تقویت قوای جنسی: مصرف منظم به یا آب به، جریان خون را در بدن بهبود میدهد و باعث افزایش انرژی و میل جنسی میشود.
- بهبود عملکرد قلب: پتاسیم موجود در به به کنترل ضربان قلب و پیشگیری از فشارخون بالا کمک میکند.
- افزایش تمرکز و حافظه: ویتامینهای گروه B در به برای تقویت عملکرد مغز و حافظه مفیدند.
- کاهش التهاب پروستات: خاصیت ضدالتهابی به میتواند در کاهش التهاب دستگاه تناسلی مفید باشد.
- افزایش مقاومت بدنی: به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند و بدن را در برابر بیماریها مقاومتر میسازد.
نقش به در تقویت قلب
یکی از مهمترین فواید میوه به، کمک به سلامت قلب و عروق است. این میوه با داشتن ویتامینها، مواد معدنی و ترکیبات آنتیاکسیدانی، از آسیب ناشی از رادیکالهای آزاد جلوگیری میکند و التهابهای بدن را کاهش میدهد. آنتیاکسیدانهای موجود در به مانند ویتامین C و فلاونوئیدها، جریان خون را بهبود بخشیده و عملکرد قلب را تقویت میکنند. علاوه بر این، پتاسیم طبیعی به موجود در به به تنظیم فشار خون کمک میکند و از این طریق، سلامت قلب و سیستم گردش خون را حفظ میکند.
میوه به و تقویت سیستم ایمنی
میوه به سرشار از مواد مغذی و آنتیاکسیدان است که نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی دارد. این ترکیبات از سلولها در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد محافظت کرده و التهابهای بدن را کاهش میدهند. همچنین خواص ضد میکروبی به میتواند جلوی رشد باکتریها و ویروسهای مضر را بگیرد و بدن را در برابر بیماریهایی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا مقاومتر کند.
تاثیر به در مشکلات گوارشی
جالبه بدانید که برخی مطالعات نشان دادهاند که عصاره به میتواند از بافت روده در برابر آسیبهای ناشی از بیماریهای التهابی مانند کولیت اولسراتیو محافظت کند. ترکیبات گیاهی این میوه همچنین ممکن است در کاهش علائم زخم معده و ریفلاکس مؤثر باشد. اگرچه نتایج امیدوارکننده هستند، اما برای تأیید کامل این خواص نیاز به تحقیقات بیشتری است.
به و یبوست
میوه به سرشار از فیبر طبیعی است و بویژه در حالت پخته، تأثیر زیادی بر بهبود عملکرد دستگاه گوارش دارد. مصرف منظم آن به حرکت منظم رودهها کمک میکند و از بروز یبوست جلوگیری میکند. همچنین آب به، معده را آرام کرده و در درمان التهابهای گوارشی مؤثر است.
به برای مقابله با سرطان
به یکی از میوههای غنی از آنتیاکسیدان است؛ موادی که از آسیب سلولی و رشد غیرطبیعی سلولها جلوگیری میکنند. ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی موجود در به، احتمال بروز سرطانهایی مانند روده، سینه و معده را کاهش میدهند و سیستم ایمنی بدن را در مبارزه با سلولهای سرطانی تقویت میکنند.
خواص میوه به برای پوست و مو
به بهدلیل دارا بودن ویتامینها و مواد معدنی مفید، یکی از میوههای مؤثر در سلامت پوست و مو بهشمار میرود.
خواص به برای پوست
به پوست شادابتر، مرطوبتر و مقاومتر در برابر پیری میسازد.
- افزایش درخشندگی پوست بهدلیل وجود ویتامین C و آنتیاکسیدانها
- جلوگیری از خشکی و التهاب پوست
- کاهش لک و تیرگیهای پوستی
- بهبود روند بازسازی پوست پس از زخم یا آفتابسوختگی
خواص به برای مو
- به گردش خون پوست سر کمک کرده و رشد مو را تقویت میکند.
- افزایش ضخامت و رشد مو
- کاهش ریزش مو با بهبود گردش خون پوست سر
- تقویت فولیکولهای مو
- افزایش درخشندگی طبیعی مو
میوه به و تنظیم فشار خون
میوه به سرشار از پتاسیم و منیزیم است که به تعادل مایعات بدن و تنظیم فشار خون کمک میکنند. این ترکیبات از انقباض رگها جلوگیری کرده و خطر ابتلا به فشار خون بالا و سکته قلبی را کاهش میدهند. مصرف منظم به، بهویژه در فصل میوه به، برای حفظ سلامت قلب بسیار مفید است.
میوه به، یک ضد التهاب طبیعی
به دارای ترکیبات ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی است که میتواند التهاب مفاصل، عضلات و حتی التهابهای پوستی را کاهش دهد. نوشیدن آب به یا مصرف مربای به در کاهش دردهای رماتیسمی و تسکین بدن مؤثر است.
خواص به برای لاغری
یکی از خواص مهم میوه به، کمک آن به کاهش وزن و لاغری است. به میوهای کمکالری و سرشار از فیبر است که باعث ایجاد احساس سیری میشود و از پرخوری جلوگیری میکند. علاوه بر این، به دارای مقدار کمی چربی اشباع، سدیم و کلسترول است، بنابراین یک گزینه مناسب برای رژیمهای کاهش وزن به شمار میرود. ترکیبات آنتیاکسیدانی موجود در به نیز به افزایش متابولیسم انرژی کمک میکنند و روند چربیسوزی را بهبود میبخشند.
سایر خواص میوه به
- دارای ویتامین A، C و گروه B
- حاوی فیبر، کلسیم، منیزیم، فسفر، روی، آهن، سلنیوم و مس
- مفید برای دوران بارداری
- تأثیر مثبت بر IQ جنین
- تقویت قوای جنسی آقایان
- ضد سرطان و آنتیاکسیدان قوی
- کمک به شادابی پوست
- تنظیم فشار خون
- رشد مو و بهبود گردش خون در پوست سر
- دارای خاصیت ضدالتهابی
- مؤثر در درمان سردرد و جلوگیری از تهوع
- تقویتکننده کبد
میوه به را چطور بخوریم؟
به جرئت میگم که بیشترین سوالی که راجب میوه به از من میپرسند، این است که میوه به را چطور بخوریم؟ یا اینکه به را خام بخوریم یا پخته؟ اجازه بدهید این سوال را اینطوری پاسخ بدهم. میوه به را میتوانید هم بصورت خام و هم پخته مصرف کرد، اما بیشتر مردم نوع پخته آن را ترجیح میدهند. چون به خام با اینکه عطر بسیار دلانگیزی دارد، طعمش کمی گس و ترش است و بافت سفتی دارد که خوردنش برای بعضی افراد سخت است.
با این حال، اگر میوه کاملاً رسیده و نرم باشد، میتوان آن را خام خورد اما به پخته، هم خوشطعمتر است و هم هضم آسانتری دارد و میتوان آن را به شکلهای مختلفی مصرف کرد.
- کمپوت یا مربای به: یکی از محبوبترین روشهای مصرف، بهویژه در فصل پاییز.
- پختن با بخار یا در فر: طعمش شیرینتر و بافتش نرمتر میشود.
- دمنوش یا آب به: برای آرامش اعصاب و تقویت معده بسیار مفید است.
- لواشک به: میانوعدهای سالم و مقوی.
در کل، اگر دنبال طعم طبیعی و تازه هستی، به خام گزینه خوبی است، اما اگر میخواهی از خاصیت گوارشی و عطر گرمش بیشتر بهره ببری، به پخته بهترین انتخاب است.
دمنوش به
چای به یا دمنوش به یکی از خوشعطرترین و آرامبخشترین نوشیدنیهای طبیعی است. این دمنوش علاوه بر طعم دلنشین و رنگ زیبای قرمز مایل به قهوهای خود، خواص فراوانی دارد. از جمله: تقویت قلب و معده، کمک به هضم غذا، آرامش اعصاب، کاهش استرس، بهبود سرماخوردگی و سرفه، تقویت سیستم ایمنی و حتی کمک به شادابی پوست. نوشیدن دمنوش به در روزهای سرد پاییزی، هم گرما و آرامش به بدن میدهد و هم عطر دلانگیزش فضا را پر میکند.
طرز تهیه دمنوش به
برای تهیهی دمنوش به، ابتدا میوه به رسیده و شیرین ایرانی انتخاب کنید. آن را خوب بشویید تا کرکهای سطحش پاک شود. سپس به را رنده کرده و روی یک سینی تمیز پهن کنید تا خشک شود. وقتی خلالهای به نیمهخشک شدند (به حدی که بتوان آنها را شکست)، یک تابه فلزی را روی حرارت بگذارید تا داغ شود و خلالهای به را در آن بریزید. با قاشق چوبی مرتب زیر و رو کنید تا رنگشان قهوهای پررنگ و معطر شود.
در پایان، خلالهای تفتدادهشده را خنک کرده و در ظرف شیشهای دربسته نگهداری کنید. برای هر فنجان دمنوش، حدود یک قاشق غذاخوری از به بو داده را با یک لیوان آب جوش داخل قوری بریزید و بگذارید ۲۰ دقیقه روی حرارت غیرمستقیم دم بکشد. سپس صاف کرده و نوشجان کنید.
دانه به
همه شما دانه به را دیدید، همون دانه های کوچک و قهوهای رنگی که برخلاف خود میوه، حاوی ترکیبات ژلاتینی و لعاب طبیعی میباشد که برای سلامتی فواید ویژهای دارد. یکی از مهمترین خواص دانه به، کمک به بهبود گلودرد و سرفه است؛ وقتی دانهها در آب جوش دم شوند، لعاب آنها باعث نرم شدن گلو و تسکین سرفه میشود. علاوه بر این، دانه به دارای خاصیت ملین ملایم است و میتواند در درمان یبوست و بهبود هضم غذا مؤثر باشد.
نحوه مصرف دانه به
برای استفاده از دانه به، چند دانه را در آب جوش بریزید و بگذارید چند دقیقه دم بکشد تا لعاب طبیعی آن آزاد شود و نوشیدنی کمی غلیظ و ژلاتینی شود. این دمنوش برای نرم کردن گلو، تسکین سرفه و بهبود یبوست مفید است. همچنین میتوان دانهها را به غذاهای پخته یا سوپها اضافه کرد تا از خواص ملین و آرامبخش آن بهرهمند شد، و برای کودکان و بزرگسالان به یک اندازه مفید است.
برگ درخت به
برگ درخت به فوایدی مثل تقویت معده و هضم غذا، آرامشبخشی و کمک به کاهش استرس، و تسکین خفیف گلودرد و سرماخوردگی دارد، اما مصرف آن باید با احتیاط باشد. این برگها نباید به صورت خام استفاده شوند و دمنوش آن برای افرادی که دچار یبوست هستند توصیه نمیشود، زیرا ممکن است علائم یبوست را تشدید کند. همچنین در برخی افراد مصرف برگ به میتواند باعث حساسیتهای جزئی شود. بنابراین، برگ به را بهتر است به مقدار کم و با رعایت نکات ایمنی مصرف کرد.
ترکیب های طب سنتی
در طب سنتی به را با برخی مواد خوراکی دیگه ترکیب میکنند تا خواص بیشتری داشته باشد.
- به با عسل: ترکیب میوه به با عسل علاوه بر خوشمزه شدن، خواص آرامشبخش و تقویت سیستم ایمنی را افزایش میدهد و میتواند برای تسکین گلو درد و سرفه مفید باشد.
- به پخته شده در سرکه: پختن به در سرکه یکی از روشهای سنتی برای حفظ خواص میوه و افزایش اثرات گوارشی آن است. این ترکیب به تقویت معده و هضم غذا کمک میکند.
- جوشانده به و سیب: این نوشیدنی گرم، مخصوص پاییز و زمستان، طعمی دلنشین دارد و با خواص آنتیاکسیدانی و آرامشبخش خود، به بهبود هضم و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند.
- به و دارچین یا زنجبیل: در برخی نسخههای سنتی، افزودن دارچین یا زنجبیل به به باعث افزایش اثر ضد التهابی و تقویت گردش خون میشود.
- به و گلاب یا آب به: برای تهیه مربا و دمنوشهای خوشعطر، ترکیب به با گلاب یا آب به بسیار رایج است و علاوه بر عطر مطبوع، خواص آرامشبخش و گوارشی دارد.
مضرات میوه به
تا الان هر جی گفتیم از فواید این میوه باستانی گفتیم. نوبتی هم باشه نوبت بررسی مضرات این میوه است. میوه به، مانند هر ماده غذایی دیگر، علاوه بر فواید، در صورت مصرف بیش از حد میتواند مشکلاتی ایجاد کند. مصرف زیاد به، به ویژه به صورت خام، ممکن است باعث نفخ، اسهال یا رفلاکس معده شود. همچنین برخی افراد به این میوه حساسیت دارند و مصرف آن میتواند واکنشهای آلرژیک ایجاد کند. علاوه بر خود میوه، دانههای به حاوی ترکیباتی هستند که در مقادیر زیاد میتوانند مضر باشند، بنابراین بهتر است از مصرف زیاد دانه به پرهیز شود.
کاشت و نگهداری درخت به
درخت به یکی از درختان مقاوم و با دوام است که در مناطق معتدل و نیمهگرمسیری رشد میکند. برای کاشت، بهتر است زمین غنی و زهکشی شده انتخاب شود تا ریشهها بتوانند آزادانه توسعه یابند. این درخت معمولاً در بهار یا پاییز کاشته میشود و فاصله مناسب بین درختان حدود ۴ تا ۵ متر است تا نور کافی و جریان هوا به شاخهها برسد. رعایت این فاصله از ابتدای کاشت، رشد سالم و محصولدهی بهتر درخت را تضمین میکند.
| نام گیاه | نام رایج | نوع گیاه | نیازهای نوری | نوع خاک | pH خاک | زمان گلدهی | رنگ گل | مدت زمان رسیدن میوه پس از کاشت | بومی منطقه |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Cydonia oblonga | به / سیب طلایی | درخت میوه برگریز | نور کامل خورشید | خاک سبک، غنی و با زهکشی خوب | 6 تا 7 | بهار | صورتی تا سفید | حدود 3 تا 5 سال | جنوب غربی آسیا (ایران، ترکیه، قفقاز) |
روش نگهداری از درخت میوه به
در ادامه 5 عامل مهم برای پرورش و نگهداری درخت به را بررسی می کنیم.
- آبیاری: درخت به به رطوبت متوسط نیاز دارد و خاک آن نباید خشک یا بیش از حد خیس باشد. معمولاً یک یا دو بار آبیاری عمیق در هفته کافی است، بسته به شرایط آب و هوایی.
- نور: این درخت نیازمند نور کامل خورشید است و کمبود نور میتواند باعث کاهش رشد و کیفیت میوه شود.
- خاک: خاک غنی، سبک و با زهکشی خوب بهترین گزینه است. خاکهای رسی سنگین یا با زهکشی ضعیف برای رشد به مناسب نیستند.
- هرس: هرس شاخههای خشک و بیمار در زمستان یا اوایل بهار انجام شود تا رشد سالم شاخهها و میوهها تضمین شود.
- کوددهی: برای رشد بهتر، استفاده از کودهای آلی یا ترکیبی از نیتروژن، فسفر و پتاسیم در بهار و تابستان توصیه میشود.
روش تکثیر گیاه به
درخت به را میتوان به چند روش تکثیر کرد، اما رایجترین روشها بذر، قلمه زنی و پیوند هستند. تکثیر با بذر ساده است، اما درخت حاصل ممکن است میوهای متفاوت از والد تولید کند. قلمه زنی از شاخههای سالم و ریشهدار کردن آنها در خاک مرطوب، روشی مطمئن برای حفظ خصوصیات درخت اصلی است. همچنین پیوند زدن معمولاً برای افزایش مقاومت در برابر بیماریها و حفظ کیفیت میوه استفاده میشود و روش محبوب باغداران حرفهای به شمار میرود.
آفات و بیماریهای رایج
درخت به نیز مانند دیگر درختان میوه در معرض برخی آفات و بیماریها قرار دارد:
- کرمها و لاروهای میوهخوار: باعث آسیب به میوه و کاهش کیفیت محصول میشوند.
- شتهها و مگسها: با تغذیه از شیره گیاه، رشد درخت را مختل میکنند.
- بیماریهای قارچی: مانند لکه سیاه برگ و پوسیدگی ریشه که با هرس مناسب و کنترل رطوبت کاهش مییابند.
- ویروسها و باکتریها: در صورت مشاهده علائم غیرعادی روی برگ یا میوه، باید اقدامات پیشگیرانه مانند حذف شاخههای آلوده انجام شود.



