تصور کنید در حال رنگ‌آمیزی دیوار خانه‌تان هستید یا یک پروژه صنعتی مهم را به پایان می‌رسانید. در هر دو حالت، نتیجه کار به رنگ‌ها و ترکیباتی که استفاده می‌کنید وابسته است. یکی از این مواد، که شاید کمتر به آن توجه کرده باشید اما نقشی کلیدی در فرآیندهای صنعتی و خانگی دارد، محصولی است که برای بهبود کیفیت، سرعت و کارایی به کار می‌رود. در ادامه، قرار است با یکی از پرکاربردترین مواد در حوزه رنگ یعنی تینر آشنا شویم.
ما امروز در شیمی داکس قصد داریم در مرحله اول به بررسی اینکه تینر چیست؟ چه کاربردی دارد و چگونه تولید می‌شود بپردازیم. در ادامه به معرفی معتبرترین فروشندگان تینر خواهیم پرداخت.
تینر چیست؟
تینر (Thinner) یک ماده شیمیایی پرکاربرد است که برای رقیق کردن رنگ‌ها و پاک‌سازی ابزارهای رنگ‌آمیزی استفاده می‌شود. ترکیب اصلی تینر شامل هیدروکربن‌ها، الکل‌ها، استرها یا کتون‌ها است که بسته به نوع کاربرد، فرمول شیمیایی آن می‌تواند متفاوت باشد. به‌عنوان مثال، در تینرهای پایه روغنی معمولاً ترکیبات هیدروکربنی مانند C6H14 (هگزان) وجود دارد. تینر به دلیل قابلیت حل کردن رنگ و افزایش روانی آن، یکی از مواد ضروری در صنعت رنگ و رزین به شمار می‌رود.
خصوصیات فیزیکی و شیمیایی تینر |
|
|
نام ماده شیمیایی |
تینر |
| نام لاتین |
Thinner |
|
شکل ظاهری |
مایع بی‌رنگ، شفاف و با بویی تند |
| دانسیته |
بسته به نوع تینر، معمولاً در حدود 0.78 تا 0.85 g/cm³ |
|
حلالیت |
تینر توانایی حل کردن مواد مانند رنگ، لاک، رزین و سایر مواد پلیمری را دارد. |
| سایر ویژگی‌ها |
تینرها دارای فراریت بالایی هستند که این خاصیت برای خشک شدن سریع رنگ‌ها ضروری است. |
تینر چه خواصی دارد؟
- حل‌کنندگی: تینر توانایی حل کردن رنگ‌ها، لاک‌ها، رزین‌ها و سایر مواد پلیمری را دارد.
- فراریت: تینر دارای فراریت بالا است، به این معنی که به سرعت تبخیر می‌شود و خشک شدن سریع‌تر رنگ‌ها را تسهیل می‌کند.
- قابلیت رقیق‌کنندگی: تینر به عنوان ماده رقیق‌کننده برای افزایش روانی رنگ و کاهش ویسکوزیته آن استفاده می‌شود.
- خاصیت پاک‌کنندگی: تینر قابلیت پاک کردن ابزارهای رنگ‌آمیزی و پاک‌سازی سطوح رنگ‌آمیزی شده را دارد.
- ایمنی: استفاده از تینر باید با رعایت موارد ایمنی مانند تهویه مناسب، استفاده از دستکش و عینک محافظ همراه باشد، زیرا دارای ترکیبات شیمیایی فرار است.
- پایداری: تینر به دلیل فرمولاسیون شیمیایی، پایدار است و در شرایط معمولی تغییر ماهیت نمی‌دهد.
انواع تینر
در ادامه به خاطر راحتی شما این ماده شیمیایی براساس کاربرد و ترکیبات شیمیایی که دارد به 6 دسته تقسیم کردیم که به شرح زیر است.
1- تینر روغنی
تینر روغنی یکی از پرکاربردترین انواع تینرها است که به‌طور خاص برای رقیق کردن رنگ‌های پایه روغنی و آلکیدی طراحی شده است. ترکیبات اصلی این نوع تینر شامل هیدروکربن‌های آروماتیک و آلیفاتیک است که باعث افزایش روانی رنگ و بهبود کارایی آن می‌شود. تینر روغنی معمولاً در رنگ‌آمیزی ساختمان‌ها، پروژه‌های صنعتی و حتی برای پاک کردن ابزارهای رنگ‌آمیزی پس از اتمام کار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
2- تینر فوری
تینر فوری مخصوص رنگ‌های فوری و سلولزی است و به دلیل فراریت بالای خود، برای استفاده در صنایعی که نیاز به خشک شدن سریع رنگ دارند، ایده‌آل است. این تینر از ترکیباتی مانند استرها، کتون‌ها و الکل‌ها تشکیل شده است و کاربرد آن بیشتر در رنگ‌آمیزی مبلمان، خودرو و فلزات مشاهده می‌شود. تینر فوری به دلیل سرعت عملکرد و تطبیق‌پذیری خود در پروژه‌های مختلف صنعتی و هنری جایگاه ویژه‌ای دارد.
3- تینر پلی‌اورتان
این نوع تینر به‌طور اختصاصی برای رنگ‌ها و لاک‌های پلی‌اورتان تولید شده و ترکیبات آن شامل حلال‌های مقاوم شیمیایی است. تینر پلی‌اورتان به دلیل مقاومت بالا در برابر شرایط سخت محیطی، در صنایعی مانند خودروسازی، دریایی و تولید پوشش‌های محافظ مورد استفاده قرار می‌گیرد. ویژگی بارز این تینر، حفظ کیفیت و براقیت رنگ‌ها در کنار افزایش دوام آنها است.
4- تینر اپوکسی
تینر اپوکسی برای رقیق کردن رنگ‌ها و پوشش‌های اپوکسی استفاده می‌شود و حاوی حلال‌هایی است که در برابر مواد شیمیایی و رطوبت مقاومت بالایی دارند. این نوع تینر در صنایعی مانند پوشش‌های کف، رنگ‌های صنعتی و پوشش‌های ضدخوردگی کاربرد دارد. تینر اپوکسی علاوه بر رقیق کردن، به بهبود چسبندگی و یکدستی رنگ‌های اپوکسی کمک می‌کند.
5- تینر اکریلیک
تینر اکریلیک برای رقیق کردن رنگ‌های پایه اکریلیک طراحی شده و از ترکیبات حلالی خاص برای این نوع رنگ‌ها تشکیل شده است. این تینر به دلیل تطبیق‌پذیری بالا، در دکوراسیون داخلی، صنایع خودروسازی و حتی پروژه‌های هنری مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از تینر اکریلیک باعث می‌شود رنگ‌ها با کیفیت و شفافیت بیشتری اجرا شوند.
6 – تینر شستشو
این نوع تینر بیشتر برای پاک‌سازی ابزار و سطوح به کار می‌رود و معمولاً ترکیبات ملایم‌تری نسبت به سایر تینرها دارد. تینر شستشو بدون آسیب رساندن به رنگ یا پوشش‌های موجود، برای نظافت و از بین بردن رنگ‌های خشک‌شده روی ابزارهای رنگ‌آمیزی استفاده می‌شود. این ماده به‌ویژه در محیط‌های کاری که نیاز به نگهداری دقیق ابزارها دارند، ضروری است.
کاربرد تینر
مهم‌ترین کاربردهای تینر عبارتند از:
1. رقیق کردن رنگ‌ها
یکی از اصلی‌ترین کاربردهای تینر، رقیق کردن رنگ‌های صنعتی و ساختمانی است. تینر باعث کاهش ویسکوزیته رنگ می‌شود و امکان پخش یکنواخت و اجرای بهتر روی سطوح مختلف را فراهم می‌کند. این ویژگی به خصوص در رنگ‌آمیزی‌های دقیق و حساس، مانند نقاشی خودرو یا تجهیزات صنعتی، اهمیت دارد.
2. پاک‌سازی ابزارهای رنگ‌آمیزی
تینر به‌عنوان یک پاک‌کننده قوی برای تمیز کردن ابزارهای رنگ‌آمیزی مانند قلم‌مو، غلتک، و پیستوله استفاده می‌شود. تینر می‌تواند بقایای خشک‌شده یا تازه رنگ را از روی ابزارها پاک کرده و آنها را برای استفاده‌های بعدی آماده کند، که این امر در صرفه‌جویی هزینه و افزایش عمر ابزارها بسیار مؤثر است.
3. آماده‌سازی سطوح
قبل از شروع رنگ‌آمیزی، از تینر برای پاک کردن چربی، گرد و غبار، و آلودگی‌های سطحی استفاده می‌شود. این کار باعث می‌شود رنگ به‌خوبی به سطح بچسبد و کیفیت نهایی کار افزایش یابد. تینر برای آماده‌سازی سطوح فلزی، چوبی، و پلاستیکی به‌ویژه مؤثر است.
4. استفاده در صنایع خودروسازی
در صنایع خودروسازی، تینر برای رقیق کردن رنگ‌های فوری و لاک‌های خاص استفاده می‌شود. این ماده نقش مهمی در ایجاد پوشش یکنواخت و باکیفیت روی بدنه خودرو دارد. همچنین تینر به خشک شدن سریع رنگ‌ها کمک کرده و فرآیند تولید را سرعت می‌بخشد.
5. حذف رنگ‌های قدیمی
تینر به‌عنوان یک ماده حلال قوی می‌تواند برای حذف رنگ‌های قدیمی از سطوح مختلف استفاده شود. این ویژگی به‌ویژه در پروژه‌های نوسازی و بازسازی مفید است، زیرا تینر می‌تواند رنگ‌های قدیمی را حل کرده و سطح را برای رنگ‌آمیزی مجدد آماده کند.
6. کاربردهای خاص در صنایع شیمیایی و تولیدی
علاوه بر کاربردهای رایج، تینر در برخی صنایع شیمیایی برای تنظیم ترکیبات و خواص فیزیکی یا شیمیایی محصولات استفاده می‌شود. این ماده می‌تواند به‌عنوان یک واسطه یا تنظیم‌کننده در فرایندهای تولیدی خاص نیز به کار رود.
خطرات و عوارض تینر
تینر به دلیل ترکیبات شیمیایی فرار و قابل اشتعال خود، می‌تواند خطرات جدی برای سلامت و ایمنی افراد به همراه داشته باشد. استنشاق بخارات تینر ممکن است باعث تحریک سیستم تنفسی، سردرد، سرگیجه و در موارد شدیدتر مسمومیت شود. تماس مستقیم با پوست نیز می‌تواند خشکی، حساسیت یا التهاب ایجاد کند. همچنین، خطر اشتعال و انفجار در صورت استفاده یا نگهداری نادرست از تینر وجود دارد که نیازمند توجه ویژه است.
شرایط ایمنی و نگهداری تینر msds
برای ایمنی و نگهداری تینر، لازم است آن را در محیطی خنک، خشک و دور از منابع حرارت یا شعله مستقیم نگهداری کرد. استفاده از ظروف محکم و مقاوم به نشتی برای جلوگیری از انتشار بخارات ضروری است. هنگام کار با تینر باید از تهویه مناسب، دستکش و ماسک استفاده شود. همچنین، تینر را باید دور از دسترس کودکان و در محلی با برچسب مشخص ذخیره کرد تا خطرات احتمالی کاهش یابد.
فرایند تولید تینر
تولید تینر شامل ترکیب دقیق چندین ماده شیمیایی است که با توجه به نوع تینر و کاربرد آن انتخاب می‌شوند. ابتدا حلال‌های اصلی مانند هیدروکربن‌های آروماتیک و آلیفاتیک، استرها، کتون‌ها یا الکل‌ها بر اساس فرمولاسیون مورد نظر تهیه می‌شوند. سپس این حلال‌ها در مخازن ویژه‌ای با یکدیگر مخلوط می‌شوند تا به خواص فیزیکی و شیمیایی مناسب مانند غلظت، نقطه جوش و سرعت تبخیر دست یابند. در این مرحله، افزودنی‌هایی مانند تثبیت‌کننده‌ها یا مواد ضد کف ممکن است به مخلوط اضافه شوند تا عملکرد تینر بهبود یابد.
پس از مخلوط کردن کامل و رسیدن به ترکیب یکنواخت، تینر از طریق فیلترهای خاصی عبور داده می‌شود تا از وجود ذرات معلق جلوگیری شود. در نهایت، تینر تولیدشده در ظروف مناسب بسته‌بندی شده و برچسب‌گذاری می‌شود. کنترل کیفیت در تمامی مراحل تولید، از انتخاب مواد اولیه تا بسته‌بندی نهایی، ضروری است تا تینری با کیفیت بالا و استانداردهای مورد نیاز بازار عرضه شود.
ترکیبات اصلی تینرها
تینرها از ترکیب چندین ماده شیمیایی با خواص متنوع تهیه می‌شوند که هر کدام نقش خاصی در عملکرد آن ایفا میکنند. ترکیبات اصلی تینرها شامل حلال‌های هیدروکربنی مانند هیدروکربن‌های آروماتیک (مانند تولوئن و زایلن) و آلیفاتیک است که به رقیق کردن رنگ‌ها کمک میکنند. استرها مانند اتیل استات و بوتیل استات، معمولاً در تینرهای فوری برای تسریع در خشک شدن رنگ‌ها استفاده می‌شوند. کتون‌ها نظیر سیکلوهگزانون، متیل اتیل کتون (MEK) نیز برای حل کردن پوشش‌های خاص و افزایش چسبندگی به کار می‌روند.
علاوه بر این، الکل‌ها مانند اتانول و ایزوپروپانول در فرمولاسیون تینرها برای تنظیم سرعت تبخیر و بهبود پخش رنگ استفاده می‌شوند. در برخی موارد، افزودنی‌های خاصی مانند تثبیت‌کننده‌ها و مواد ضد کف نیز به ترکیب اضافه می‌شوند تا کیفیت و کارایی تینر افزایش یابد. این ترکیبات با توجه به نوع تینر (روغنی، فوری، پلی‌اورتان، اپوکسی، و غیره) و کاربرد مورد نظر متفاوت است.
بازار جهانی تینرها
بازار جهانی تینرها در سال ۲۰۲۳ ارزشی حدود ۱۰ میلیارد دلار داشته و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰ به ۳۶۳.۵۲ میلیارد دلار برسد که نشان‌دهنده رشد سالانه مرکب (CAGR) حدود ۲۴٪ است. رشد صنایع مرتبط مانند ساخت‌وساز، خودروسازی و تولیدات صنعتی از مهم‌ترین عوامل افزایش تقاضا برای تینرها در سال‌های آینده است. همچنین، توجه به مسائل محیط‌زیستی موجب رشد تقاضا برای تینرهای سازگار با محیط‌زیست شده است.
جالبه بدانید که در ایران هم، با توجه به رشد مصرف انواع رنگ‌ها، تقاضا برای تینر افزایش یافته و اگر به تولید داخلی این محصول توجه شود، می‌تواند ضمن کاهش وابستگی به واردات، به رونق اقتصادی، ایجاد اشتغال و توسعه صنایع مرتبط کمک شایانی کند. در ادامه بزرگترین شرکت‌هایی که ماده شیمیایی تینر را تولید میکنند، خواهیم شناخت.
بزرگترین شرکت‌های تولیدکننده تینر:
- AkzoNobel
- BASF
- PPG Industries
- Sherwin-Williams
- Axalta Coating Systems
- Nippon Paint
- Jotun
- Henkel
- Kansai Paint
- Hempel
- KCC Corporation
- RPM International
- 3M
قیمت تینر
عوامل متعددی بر قیمت تینر تأثیر می‌گذارند که مهم‌ترین آنها شامل قیمت مواد اولیه مانند حلال‌های شیمیایی، هزینه‌های تولید و انرژی، میزان عرضه و تقاضا در بازار، و نوسانات نرخ ارز است. علاوه بر این، مقررات زیست‌محیطی که بر تولید و استفاده از مواد شیمیایی تأثیر می‌گذارد و هزینه‌های حمل‌ونقل و توزیع نیز نقش مهمی در تعیین قیمت نهایی تینر دارند.
خرید و فروش تینر
همان طور که تا الان متوجه شدید، خرید و فروش تینر به‌عنوان یکی از پرکاربردترین محصولات شیمیایی در صنایع مختلف از جمله رنگ‌سازی، خودروسازی و چوب‌کاری اهمیت ویژه‌ای دارد. قیمت تینر تحت تأثیر عواملی نظیر کیفیت مواد اولیه، برند تولیدکننده، حجم سفارش و نوع تینر (معمولی یا سازگار با محیط‌زیست) تعیین می‌شود. بنابراین، هنگام خرید تینر باید به نیاز صنعت خود و همچنین استانداردهای کیفیت توجه ویژه‌ای داشته باشید. انتخاب تینر مناسب می‌تواند علاوه بر بهینه‌سازی هزینه‌ها، عملکرد بهتری در فرآیندهای تولید یا اجرای پروژه‌ها به همراه داشته باشد.
فروش تینر در ایران به دلیل نیاز روزافزون صنایع مرتبط، بازاری پویا و رقابتی دارد. از فروشگاه‌های سنتی تا آنلاین، گزینه‌های متعددی برای خرید تینر در دسترس است. بااین‌حال، برای اطمینان از کیفیت محصول و قیمت مناسب، خرید از فروشندگان معتبر توصیه می‌شود. ما در ادامه این مقاله معتبرترین فروشندگان تینر را به شما معرفی خواهیم کرد تا بتوانید با اطمینان خاطر خرید خود را انجام دهید.
